Jaka woda dla niemowlaka: najlepsza źródlana, mineralna czy kranówka?
Rodzice nie zawsze wiedzą, jaka woda jest najlepsza dla niemowlaka. Zdaniem ekspertów to musi być wysokiej jakości woda niskozmineralizowana, pochodząca ze sprawdzonego źródła podziemnego. Niemowlę może też pić wodę z kranu, ale tylko wtedy, gdy jest przebadana przez sanepid i mamy pewność, że spełnia odpowiednie normy czystości. A czy niemowlę może pić wodę oligoceńską lub filtrowaną? I co z wodą smakową?
Woda dla niemowlaka musi być przebadana pod kątem zanieczyszczeń, dlatego rodzice powinni wybierać wodę ze sprawdzonych źródeł, najlepiej taką z atestem, np. PZH, Centrum Zdrowia Dziecka lub Instytutu Matki i Dziecka. Najlepsza dla małych dzieci jest woda źródlana lub mineralna o niskiej zawartości minerałów, sodu i siarczanów. Co jeszcze warto wiedzieć o wodzie podawanej dzieciom w pierwszym roku życia?
Spis treści:
Woda dla niemowlaka musi być sprawdzona i bezpieczna. Jej czystość i skład powinny być regularnie kontrolowane.
Zgodnie ze stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci oraz według aktualnego schematu żywienia najlepsza dla niemowląt jest woda źródlana lub naturalna woda mineralna. Musi być to woda niskozmineralizowana, o niskiej zawartości sodu i siarczanów. Najlepiej, żeby miała pozytywną opinię uznanej instytucji, np. Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie.
Woda mineralna to woda zmineralizowana w sposób naturalny – ma zwykle od 500 do 1500 mg minerałów na litr. Woda źródlana także zawiera minerały, ale w ilości poniżej 500 mg/l.
Wybierając wodę butelkowaną dla niemowlęcia, sprawdź na etykiecie, czy ma ona odpowiednią zawartość soli mineralnych:
- minerały – poniżej 500 mg/l wody,
- sód – poniżej 20 mg/l wody.
Woda mineralna dla niemowlaka powinna pochodzić ze złóż głębinowych.
Po pierwszych urodzinach możesz już podawać dziecku wodę średniozmineralizowaną (powyżej 1000 mg składników mineralnych na litr wody).
Zgodnie z aktualnym schematem żywienia niemowląt, w czasie kiedy dziecko jest karmione tylko piersią, nie podajemy wody do picia – wystarczy mleko mamy. Nie trzeba też dopajać wodą niemowląt karmionych wyłącznie mlekiem modyfikowanym (pod warunkiem, że mleko jest przygotowane dokładnie tak, jak zalecają producenci - proszku nie może być ani zbyt dużo, ani zbyt mało). Dodatkowe podawanie wody dzieciom, które nie mają jeszcze rozszerzanej diety, jest możliwe, gdy niemowlę ma gorączkę, lub zatwardzenie - na zalecenie lekarza lub kiedy musimy podać lek, a nie można go połączyć z mlekiem. Eksperci od żywienia niemowląt są zdania, że dopajanie nie jest potrzebne również w przypadku upalnej pogody. Dziecko może zaspokoić pragnienie, jeśli jest częściej przystawiane do piersi (na początku pokarm mamy jest bardziej wodnisty i służy właśnie zaspokojeniu pragnienia).
Wodę należy wprowadzać do diety dziecka na etapie rozszerzania diety. Powinna stać się ona podstawowym napojem niemowlaka (poza mlekiem).
Według nowych zaleceń dzieci do 1. roku życia nie powinny pić soków, herbatek ani innych napojów. Jeśli od początku będziesz przyzwyczajać dziecko do picia wody zamiast soków czy herbatek, z czasem będzie piło ją chętnie. Dzięki temu utrwali sobie zdrowe nawyki żywieniowe i będzie mniej zagrożone otyłością czy próchnicą.
Niemowlę może pić wodę z kranu (po przegotowaniu) tylko wtedy, gdy jej czystość nie budzi żadnych zastrzeżeń (i zostało to potwierdzone odpowiednimi kontrolami). W Polsce większość wód z wodociągów pochodzi ze studni głębinowych i jest dobrej jakości. W przypadku niemowlęcia pewność, że woda, którą mu podajemy, jest dla niego odpowiednia, musi być 100-procentowa. Rodzic nie jest w stanie sam ocenić jakości wody, dlatego próbkę może przekazać do badania w stacji sanitarno-epidemiologicznej (czytaj więcej: Woda kranowa dla niemowlaka – opinia eksperta z Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie).
Uwaga: Nigdy nie podawaj niemowlęciu wody ze studni! Studzienna woda może być zanieczyszczona azotanami i azotynami.
Możesz podawać niemowlęciu wodę filtrowaną, ale tylko po przegotowaniu. Filtry węglowe oczyszczają wodę, ale niemowlę potrzebuje szczególnej ochrony, którą zapewnia przegotowanie wody.
Uwaga: Wodę filtrowaną bez gotowania możesz podać dziecku, które ukończyło rok.
Woda oligoceńska pochodzi ze źródeł głębinowych, jednak jej skład może być nieodpowiedni dla niemowlaka. Zanim więc podasz niemowlakowi wodę ze źródła oligoceńskiego, upewnij się, jaką ma zawartość minerałów. Dowiesz się tego, przekazując próbkę do badania w sanepidzie lub sprawdzając to u administratora ujęcia wody.
Skład wody oligoceńskiej odpowiedniej dla niemowlaka:
- minerały – do 500 mg/l,
- sód – do 20 mg/l,
- siarczany – do 20 mg/l,
- fluorki – do 0,7 mg/l,
- azotany – do 10 mg/l,
- azotyny – do 0,02 mg/l.
Uwaga: Wodę oligoceńską przechowuj w czystym, najlepiej szklanym pojemniku w lodówce, nie dłużej niż przez 24 godziny.
Woda do przygotowania mleka modyfikowanego powinna pochodzić wyłącznie ze źródeł podziemnych – to gwarantuje jej czystość chemiczną i mikrobiologiczną. Naturalne wody mineralne nie nadają się do przyrządzania posiłków. Są to wody do picia.
Aby mieć pewność, że woda, która podajesz dziecku do picia lub używasz do przygotowania mleka modyfikowanego dla noworodka lub niemowlęcia, jest dobrej jakości, stosuj przegotowaną butelkowaną wodę źródlaną lub mineralną (niskozmineralizowaną i niskosodową) pochodzącą ze złóż głębinowych.
Przegotowanie wody butelkowanej jest zalecane dla dzieci, które nie skończyły 6 miesiąca życia. Starszym niemowlętom i dzieciom, które skończyły rok, można podać wodę do picia ze świeżo otwartej butelki, pod warunkiem że jest to woda odpowiedniej jakości i była właściwie przechowywana.
Kupuj wodę źródlaną lub mineralną w małych butelkach (najwyżej 1,5-litrowych), dzięki temu szybciej ją zużyjesz i nie będziesz ryzykować, że dojdzie do jej zanieczyszczenia.
Woda, z której przyrządzasz mieszankę, powinna mieć ok. 37°C. Woda do picia dla niemowlaka może być jednak chłodniejsza i mieć temperaturę pokojową.
Absolutnie nie podawaj niemowlakowi wody smakowej. Skład wód smakowych jest nieodpowiedni nawet dla starszych dzieci, bo takie napoje zawierają za dużo cukru i kalorii, a czasami także sztuczne dodatki. Od samego początku przyzwyczajaj dziecko do picia czystej wody bez dodatków!
Uwaga: Niemowlę nie powinno również pić
wody z glukozą. Niewskazana jest także woda z cukrem lub syropem owocowym. Soki owocowe nie służą zaspokajaniu pragnienia, nie mogą więc zastępować wody.
Soki dla niemowląt są obecnie polecane dopiero po 12 miesiącu życia.
Bibliografia:
- Woś H i wsp. Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń dotyczących spożycia wody i innych napojów przez niemowlęta, dzieci i młodzież. Stand Med 2011, 8(1): 1-9.
- Weker H., Więch M., Woda w żywieniu najmłodszych dzieci – jej znaczenie i kryteria wyboru, Problemy Higieny i Epidemiologii (2013), t. 94, nr 4, s. 766–768.
- Szajewska i in., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Standardy Medyczne/ Pediatria; 2014, t. 11, 225-230.
Zobacz także:
